جان کری درباره مبارزه با داعش دروغ نمی‌گوید، اما ...؟!/ 1395/02/25

 وزیر امور خارجه آمریکا روز پنج شنبه گفت همه شواهد نشان می‌دهد ما در مسیرِ غلبه بر گروه تروریستی داعش قرار داریم. 

به گزارش ای‌پی‌تی‌ان، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در سخنرانی خود در مجمع (دانشگاه) آکسفورد Oxford Union گفت: "ما در کنار یکدیگر باید داعش، گروه‌های وابسته و مقلدان آن را شکست دهیم. شاید تعجب کنید، اما همه شواهد نشان می‌دهد ما دقیقاً در مسیر انجام همین کار قرار داریم." 

جان کری درست می‌گوید آمریکا در پی نابودی تروریست‌ها و مهار کردن افراد مستعد انجام اقدامات تروریستی در کشور‌های غربی و متحدان آنها است، ولی این تروریست‌ها ـ با توجه به ماهیت آنها ـ ابتدا باید در جایی متمرکز شوند تا اضمحلال و شکست آن‌ها تسهیل و کم هزینه‌تر گردد. 

جان کری خود درباره ماهیت امروزه تروریسم می‌گوید: (در گذشته) عمده نیروهای شکل دهنده دنیای ما، حاکمان کشورهای شناخته شده بودند. آن زمان در جنگ با دشمن و ارتشی مبارزه می‌کردیم که یونیفورم به تن داشت و در مقابلِ دولتی پاسخگو بود. ما می‌توانستیم روی نقشه دنیا، تک تک کشورها را اعم از دوست، دشمن و غیرمتعهدها مشخص کنیم. مرزهای بین آزادی و استبداد نیز درست به اندازه رنگ کشورها روی نقشه مشخص بود. امروز دنیایی که پیش روی ما و شما قرار دارد، به مراتب پیچیده‌تر است. وی در ادامه افزود: "این روزها، بازیگران غیردولتی برای رسیدن به قدرت و اعمال نفوذ، با دولت‌ها رقابت می‌کنند. این کلیشه که فناوری (کشورهای) دنیا را به هم نزدیک می‌کند، در دنیای پر از افراط و درگیری به واقعیت تلخی تبدیل شده است. تصاویر دلخراش و دروغ‌های آشکار، در یک لحظه، همه دنیا را دور می‌زند. جنگجویانی که تشخیص آنها از شهروندان عادی دشوار است، با تسلیحات الکترونیکی به میدان جنگ آمده‌اند." جان کری در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: "برخی از تروریست‌های بالقوه، همسایگان ما در آمریکا، استرالیا، آلمان، فرانسه و بلژیک هستند؛ زنان، مردان و کودکانی که به این نتیجه رسیده‌اند آینده آنها نه در آکسفورد، داشتن شغل و آینده، بلکه در (پیوستن به) داعش است. می‌دانیم برخی از این افراد به علت وابستگی قومی و مذهبی چنین کاری می‌کنند، اما برخی نیز در پاسخ به سرکوب چنین کاری می‌کنند." 

با توجه به این اظهارات مهمترین چالش پیش روی آمریکا برای مبارزه با تروریسم، پراکندگی و نامشخص بودن هویت آن‌ها در اقصی نقاط جهان است. بنابراین ابتدا باید آنها در ناحیه یا منطقه‌ای در جهان متمرکز  شوند اما چون تمرکز آنها در هر نقطه‌ای از جهان جزء ویرانی پیامدی ندارد، آمریکا و متحدان، کشور‌های محور مقاومت اسلامی ـ مانند سوریه، عراق و یمن ـرا برای اجتماع آنها برگزیده‌اند. البته در کنار تمرکز بخشی به تروریست‌ها، آنها اهداف سیاسی ـ منطقه‌ای دیگری نیز از این سناریو دارند، اهدافی مانند:  

1- «تضعیف محور مقاومت ضد صهیونیستی»، 

2- «تقویت جریان‌ها و نیروهای وابسته در کشور‌های محور مقاومت در طی یک فرایند سیاسی»، 

3- «در سوریه «ایجاد» و در عراق و یمن «حفظ» جای پا خود در نظام سیاسی این کشورها»، 

4- «مهار کردن یکه تازی ایران و روسیه در سوریه» و ...   

5- و در صورت شکست فرایند سیاسی، سیطره غرب و متحدان بر اراضی تحت اشغال تروریست‌ها با هدف اعمال فشار بر دمشق: برخی این سناریو را سناریو «تجزیه سوریه» قلمداد می‌کنند، اما اینطور نیست. زیرا در سناریو تجزیه کشوری با هویت مرزی، سیاسی و ... مستقل در کنار سوریه تشکیل می‌شود اما در این سناریو قرار نیست در مناطق تحت اشغال غرب و متحدان «هویتی مستقل» شکل بگیرد؛ زیرا: 

1- قدرت‌های منطقه‌ای از جمله ترکیه با این موضوع موافق نیست

2- در طرح دموکراسی سازی غرب برای منطقه و جهان توازن با جریان‌های مذهبی و قومی وابسته مهمترین اهرم کنترل نیرو‌های مستقل است. 

بنابراین می‌توان گفت آمریکا در مبارزه با داعش و سازمان‌های تروریستی دیگر، اهداف چند جانبه‌ای را دنبال می‌کند. به همین علت هم شاهد ادعا‌های همزمان مقامات آمریکایی درباره مبارزه با تروریسم از سویی و گسیل تروریست‌ها و افراد مستعد برای انجام اقدامات تروریستی به سوریه و عراق و یمن از سوی دیگر هستیم. 

وزیر خارجه آمریکا در ادامه نخستین چالش‌ جهان، که این روزها بیشترین عناوین خبری را در اروپا و به دنیا اختصاص داده است، لزوم مقابله و غلبه بر نیروهایی می‌داند که می‌کوشند افراطی‌گری بنیادگرا را به همه ما تحمیل کنند. وی همچنین گفت: "حتی یک کشور هم پیدا نمی‌شود که از خشونت شرارت بار و کوردلانه گروه‌هایی مانند داعش، القاعده، الشباب، بوکوحرام و سایر گروه‌های مشابه در غرب آفریقا و شبه قاره عرب و ...ـ (ببخشید) همان شبه جزیره عرب، حمایت کند. در واقع، مخالفت با این تروریست‌ها است که مردم و دولت‌ها را در هر منطقه‌ای گردهم آورده است. دقیقاً باید همین طور نیز باشد، زیرا این اوباش نمونه زنده و آشکارِ شرارت هستند... بگذارید این را یادآور شوم که جرایم این افراد تنها سرقت و ویرانگری نیست. آنها قاچاقچیانی هستند که میراث فرهنگی را نابود می‌کنند. به مدارس حمله می‌کنند، معلمان را سلاخی می‌کنند، خبرنگاران را می‌کشند؛ پسران جوان را می‌ربایند و از آنها قاتل می‌سازند. آنها دختران وحشت زده را در بازارهای برده فروشی زمانه ما به حراج می‌گذارند. این رویه معمولِ داعش است. آنها از وحشی‌گری، نظام دیوان سالار (بروکراسی) ساخته‌اند و به شکل نظام یافته مسیحیان، ایزدی‌ها و دیگران را به علت زادگاه، هویت یا باورهایشان قتل عام می‌کنند. به اعتقاد من، اینگونه حکومت وحشت در سطح نسل کشی است.

جان کری در ادامه با اشاره به اینکه: "ما در کنار یکدیگر باید داعش، گروه‌های وابسته و مقلدان آن را شکست دهیم. شاید تعجب کنید، اما همه شواهد نشان می‌دهد ما دقیقاً در مسیر انجام همین کار قرار داریم" افزود: اما می‌دانیم غلبه بر داعش در میدان جنگ عراق و سوریه، تازه آغاز کار ماست. همان طور که «هنری دیوید توریو» Henry David Thoreau نوشته است: هزاران نفر سرگرم بریدن شاخه‌های شرارت هستند، اما فقط یک نفر دنبال قطع ریشه‌های آن است. بنابراین ما باید ریشه‌های خشونت و افراطی‌گری را قطع کنیم و نمی‌توانیم چنین‌کاری کنیم، مگراینکه ابتدا دریابیم علت‌ها چیست.

آنچه نشان می‌دهد که آمریکا در پی پیگیری سیاست‌های منطقه‌ای خود در کنار مبارزه با داعش است این بخش از اظهارات وی است: "باید تأکید کنم، بزرگترین ضربه قابل تصور که می‌توانیم به داعش بزنیم، این است که جنگ بین رژیم (سوریه) و مخالفان را خاتمه دهیم و زمینه انتقال (قدرت) سیاسی را در سوریه ایجاد کنیم." 

جالب اینکه تنها توجیه آمریکا و متحدان درباره انتقال قدرت در سوریه حمایت از اقلیت مخالف بشار اسد است، این در حالی است که با برگزاری انتخابات در سوریه، به علت هراس از حمایت قاطع مردم سوریه از بشار اسد، مخالفت می‌کنند و مهمترین علت حمایت آنها از گسیل تروریسم به سوریه نیز تقویت جایگاه مخالفان بی‌وزن بشار اسد در سوریه بوده است.